Met de gemeenteraadsverkiezingen achter ons worden in veel gemeenten nieuwe coalitieakkkoorden gepresenteerd. Opvallend in deze akkoorden is de populariteit van het burgerberaad, waarbij een gelote groep burgers zich buigt over maatschappelijk lastige kwesties.
Met haar nieuwe boek ‘Nu is het aan ons’ is publiciste Eva Rovers een belangrijk pleitbezorgster van burgerberaden. Voortbordurend op het boek ‘Tegen verkiezingen’, negen jaar geleden geschreven door David Van Reybrouck, legt ze helder en overtuigend uit waarom burgerberaden een goed middel vormen in deze tijd van polarisatie en democratisch tekort.
Het burgerberaad is een nieuwe vorm van representatieve democratie, daar waar Meer Democratie zich primair richt op directe democratie. Toch zien wij een grote meerwaarde in dit nieuwe instrument, omdat het burgerberaad ten principale vertrouwt op de kennis, kunde en betrokkenheid van gewone mensen. Juist daarom scharen wij ons achter dit nieuwe instrument, en willen we mee vormgeven aan de toepassingen ervan.
Daarom is Meer Democratie een van de oprichters van het landelijk Netwerk Burgerberaad. Samen met G1000, Bureau Burgerberaad, De Transitiemotor en het Nederlands Platform voor Burgerparticipatie vormen we een kennisplatform over wat burgerberaden zijn en hoe overheden het op de juiste manier kunnen toepassen.
Gelote burgers worden niet gehinderd door lobbyisten, partijprogramma’s of vastgeroeste dogma’s. Ze werken in het burgerberaad gezamenlijk en gelijkwaardig aan oplossingen voor lastige kwesties, hierbij geholpen door hen zelf uitgenodigde deskundigen of andere gasten. Omdat er sprake is van gelijkwaardigheid in de groep ontstaan er vaak voorstellen die op een grote mate van overeenstemming kunnen rekenen. Vanuit Meer Democratie bepleiten wij dat de voorstellen uit het burgerberaad voorgelegd worden aan de bevolking. Zo blijft het niet alleen binnen de cirkel van de gelote burgers en de politici die de uitkomsten moeten implementeren en ontstaat er een maatschappelijke discussie over het belangrijke thema. We zijn bezig na te denken of en hoe een meerkeuzereferendum (een ‘preferendum’ in de woorden van Van Reybrouck) ingevoerd kan worden als sluitstuk van een burgerberaad.
Vanuit Meer Democratie zijn we zo betrokken geraakt bij de poging om op landelijk niveau een Burgerberaad Klimaat op te zetten. Voor de Tweede Kamerverkiezingen is er breed een motie aangenomen om het burgerberaad te onderzoeken. Op verzoek van het toenmalige kabinet heeft voormalig ombudsman Alex Brenninkmeijer, helaas recent overleden, een rapport geschreven waarin hij het burgerberaad over het klimaat aanbeveelt. Maar vooralsnog heeft het kabinet dit niet opgepakt. Wij steunen de pogingen om dit wel voor elkaar te krijgen. We kijken hierbij naar onze vrienden van Mehr Demokratie in Duitsland, die een van de grote aanjagers is van burgerberaden en vorig jaar mede organisator was van het Klima Burgerrät. Dat leverde verschillende voorstellen op die door de nieuwe Duitse regering opgenomen zijn in het nieuwe coalitie-akkoord.
