Door Niesco Dubbelboer, Arjen Nijeboer, Jurjen de Waal, Freek Bersch en Pietje Vervest
Demonstraties door heel Europa trekken honderdduizenden mensen, een Europabrede petitie werd 3,5 miljoen keer getekend en ons initiatief voor een Nederlands referendum over TTIP of CETA wordt al door ruim 160.000 mensen ondersteund.
Het verzet tegen de handels- en investeringsverdragen CETA en TTIP groeit. Steeds meer burgers en maatschappelijke organisaties krijgen oog voor de grote nadelen van deze verdragen, zoals de speciale mogelijkheid voor buitenlandse bedrijven om overheden voor miljoenen aan te klagen, het buitenspel zetten van parlementen en burgers door de instelling van nieuwe ondemocratische transatlantische organen, de bedreiging van onze standaarden op het vlak van arbeid, dierenwelzijn, milieu, voedsel, privacy en consumentenbescherming, enzovoort.
Het Amerikaans-Europese TTIP-verdrag is nog in volle – geheime – onderhandeling en wankelt van alle kanten. Maar zijn Canadese tweelingbroer CETA is al af en is de goedkeuringsfase ingegaan. In Brussel willen ze haast maken omdat ze weten dat ze CETA zoveel mogelijk buiten het publieke debat moeten houden – onderzoek laat zien dat hoe meer mensen weten over TTIP en CETA, hoe negatiever ze erover denken.
Machtsgreep
De laatste truc van Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker is het voorstel om van CETA een exclusieve EU-compententie te maken. Dat zou betekenen dat de nationale parlementen niet meer hoeven in te stemmen met CETA en dat nationale referenda zoals in Nederland meestal onmogelijk zijn. Het is een publiek geheim dat de Europese Commissie zo de meeste kans denkt te maken om CETA er snel door te krijgen.
Deze stap is merkwaardig – CETA en TTIP zijn zo ingrijpend dat ze ook gaan over competenties van de lidstaten. Het is, vlak na het Brexit-referendum, bovendien een stap die alleen maar verbazing en ongeloof kan wekken. Het Brexit-referendum liet overduidelijk zien dat veel kiezers de EU niet vertrouwen, dat ze meer controle over hun eigen leven willen en dat ze vinden dat Brussel hen van alles door de strot duwt. En wat doet Jean-Claude Juncker? Hij pleegt een machtsgreep die alleen maar meer cynisme en wantrouwen kweekt, zet parlementen en burgers nog meer op afstand en wil hen CETA desnoods met dwang aan Europa opdringen.
Op 28 juni j.l. beloofde de regering bij monde van minister Ploumen dat zij zich in de Europese Raad zal inzetten om CETA tot gemengd verdrag te verklaren, zodat nationale parlementen niet buitenspel worden gezet. Maar dat is niet genoeg. De regeringsleiders in de Europese Raad kunnen het voorstel van de Europese Commissie alleen met unanimiteit afwijzen. Italië heeft zich door de Commissie laten overhalen om de unanimiteit te verbreken en in zijn eentje ervoor zorgen dat alle andere 27 nationale parlementen het nakijken hebben en dat referenda onmogelijk zijn gemaakt. Hoe de Commissie Italië zo ver heeft gekregen, zouden we graag achterhalen.
Oplossing
Maar er is een oplossing. Als onze regering meent wat ze zegt dan zou ze nu al, samen met andere regeringen, moeten zeggen dat ze CETA verwerpt indien dit verdrag tot “EU only” wordt verklaard. Dat is de manier bij uitstek om de Europese Commissie en Italië tot de orde te roepen.
De Europese Unie verkeert in een crisis. Om die crisis op te lossen hebben we meer democratie, meer transparantie en meer vertrouwen nodig – geen machtsgrepen, geheimhouding en cynisme.
Niesco Dubbelboer (Meer Democratie), Arjen Nijeboer (Meer Democratie), Jurjen de Waal (foodwatch), Freek Bersch (Milieudefensie) en Pietje Vervest (TNI) zijn allen verbonden aan het Platform TTIP CETA Referendum.
