De handtekeningen zijn door het comité ingezameld op basis van de Amsterdamse verordening op het volksinitiatief. Deze verordening geeft aan 1200 burgers het recht om een eigen plan bij de gemeenteraad in te dienen en, als deze het afwijst, om een referendum over het plan af te dwingen. Daarvoor zijn dan 27.000 handtekeningen nodig. Een volksinitiatief is daarom een veel krachtiger instrument dan een petitie. De exacte tekst van het volksinitiatief is te lezen op www.kiesdeburgemeester.nl.

Het comité

Het comité, dat is opgericht op initiatief van de beweging Meer Democratie, bestaat uit Boris van der Ham (oud-Kamerlid D66), Frits Huffnagel (oud-VVD-wethouder Amsterdam), Sadet Karabulut (Tweede Kamerlid SP), Farid Tabarki (oprichter Studio Zeitgeist), Erik van Bruggen (partner campagnebureau BKB) en Niesco Dubbelboer (woordvoerder Meer Democratie en oud-Kamerlid PvdA).

Steun van D66, PvdA, GroenLinks en SP

De Amsterdamse lijsttrekkers van D66, PvdA, GroenLinks en SP hebben steun uitgesproken voor het volksinitiatief. Op dit moment hebben zij samen een ruime meerderheid van 36 van de 45 zetels in de gemeenteraad. “We verwachten ook steun van andere partijen”, aldus Dubbelboer. “Ons plan maakt dus grote kans op realisatie."

Argumenten voor een gekozen burgemeester

“Uit buitenlandse ervaringen weten we dat een verkozen burgemeester goed geworteld is in de lokale gemeenschap. Het draagvlak voor de besluiten van die burgemeester is groter. Bovendien versterkt het de rechtstreekse betrokkenheid van de burgers bij het lokale bestuur”, zegt Dubbelboer. Nederland is één van de zeer weinige Westerse landen waar de burgemeester niet verkozen is.

Juridische haalbaarheid

Sommigen twijfelen aan de juridische haalbaarheid van ons plan. Zo schreven verschillende media dat de ‘Amsterdamse verordening op het burgerinitiatief, het volksinitiatief en het referendum’ zegt dat burgers niet over benoemingen mogen stemmen. “Dat is een misverstand. De verordening zegt alleen dat volksinitiatieven niet mogen gaan over individuele kwesties. Maar wij spreken ons ook niet uit over individuen. Wij stellen een andere procedure voor bij het aanwijzen van een nieuwe burgemeester. Dat is iets heel anders.”

“Juristen hebben naar ons plan gekeken. Het kan binnen de huidige wettelijke mogelijkheden. Als er maar politieke wil is”, zegt Dubbelboer.