Onze referendumwet gaat terug op de commissie-Biesheuvel, die al in 1985 positief adviseerde over de invoering van het correctief referendum. Het afschaffen van de referendumwet is een grote stap terug in de tijd. Het kan decennia duren voor er weer een referendumrecht is ingevoerd.
Het is ook een internationaal unicum: nog nooit heeft een staat waar referenda gehouden worden, dit recht afgeschaft.
Demofobie
Waarom dan wel in Nederland? De politiek is geschrokken van het Oekraïne referendum en sindsdien hebben partijen last van ‘demofobie’: angst voor het volk. Maar de inrichting van de Nederlandse democratie mag niet van afhankelijk zijn van een ervaring met het referendum. Democratische spelregels moeten gebaseerd zijn op principes en niet op opportunisme.
Nederland moet nog veel leren omtrent referenda en dat kan alleen door er mee door te gaan. De Tweede Kamer heeft in de referendumwet vastgelegd dat de wet na drie jaar (dus in zomer 2018) publiekelijk geëvalueerd moet worden door de Tweede Kamer, na een openbaar rapport van de minister van Binnenlandse Zaken. Dan gaat het niet aan om tussentijds al, in de achterkamertjes, de referendumwet in te trekken.
Referendum over het referendum
Meer Democratie zal de afschaffing van het referendum met alle mogelijke middelen proberen te voorkomen. Met juridische middelen, lobbying, via publiciteitsacties en uiteindelijk door een referendum af te dwingen over het referendum. Dan zullen we zien hoe de Nederlanders daarover denken.